Orgel

Het orgel in de Engelmunduskerk

Aanbesteding en bouw van het orgel

In de kerk aan de Breesaapstraat (het huidige Thalia) stond een klein kerkorgel, in 1895 gebouwd door orgelbouwer B.J. van Eldik. Het verhuisde mee naar het nieuwe kerkgebouw aan de Kon. Wilhelminakade. Maar in de grote kerkruimte bleek ook een groot orgel nodig. Vanaf 1913 spaarden de parochianen via het Orgelfonds voor een groot nieuw orgel. In 1920 was het eindelijk zo ver: er kon een aanbesteding worden gedaan bij de firma F.A. Stangenberger, orgelbouwer te Utrecht, die ook de orgels van de Oud-Katholieke kerken in Amsterdam en Gouda had gebouwd. Het Van Eldik orgel werd verkocht aan de Gereformeerde Kerk te Holwerd, die in hetzelfde jaar een nieuw kerkgebouw in gebruik nam. In 1960 werd het vervangen door een orgel van Pels, dat inmiddels niet meer bespeelbaar is.
Een jaar na de aanbesteding werd op 21 juli 1921 het nieuwe Stangenberger-orgel ingewijd en in gebruik genomen. Het was een voor die tijd opmerkelijk orgel, met sleepladen en mechanische tractuur. Enkele registers stonden wel op een pneumatische lade.

Het orgel in de Tweede Wereldoorlog

Het orgel is op 28 februari 1943 gedemonteerd door de firma Sanders en werd opgeslagen in Utrecht, omdat de kerk moest worden ontruimd. Na de oorlog werd het orgel weer herplaatst. Op 23 december 1945 nam men kerk en orgel weer in gebruik.

Vervangingen van registers

In 1950 wijzigde Sanders de dispositie. De Bourdon 16′ werd vervangen door een Mixtuur III sterk, de Vox Celeste werd gewijzigd in een Open Fluit 2′ en op het tweede manuaal plaatste men een Sesquialter II sterk.

Het orgel omgebouwd naar electro-pneumatisch

In 1959/1960 is het orgel omgebouwd door Fonteijn & Gaal. Zij bouwden het orgel geheel om naar electro-pneumatische tractuur en kegelladen. Op 21 juni 1960 is het vernieuwde orgel in gebruik genomen.

Huidige dispositie:

Manuaal I: C – g3 Prestant 8′, Violon 8′, Roerfluit 8′, Octaaf 4′, Baarpijp 4′, Quint 2 2/3′, Octaaf 2′, Mixtuur V sterk (1 1/3′), Trompet 8′.
Manuaal II: C – g3 Holpijp 8′, Gamba 8′, Prestant 4′, Fluit Harmoniek 4′, Prestant 2′, Quint 1 1/3′, Sesquialter II sterk, Clarinet 8′, Tremolo.
Pedaal: C – f1 Subbas 16′, Prestantbas 8′, Bourdon 8′ – transmissie, Quintbas 5 1/3′ – transmissie, Octaafbas 4′ – transmissie, Fagot 16′.
Couplers: Manuaal I – Manuaal II, Manuaal I – Manuaal II Suboctaaf, Pedaal – Manuaal I, Pedaal – Manuaal II, Manuaal II Suboctaaf.
Accessories: 1 vrije combinatie, Automatische pedaalomschakeling.

Bron: De Orgelsite

beschrijving:

Willemijn Hissink

17 december 2019

In het jubileumboekje bij gelegenheid van het 100-jarig bestaan van de H. Engelmundusparochie IJmuiden 1888 - 1988 staat een uitgebreide beschrijving van de geschiedenis van het orgel